خروج از محيط‌هاي اَمن
گفتيم كه هنگام بازشدن صفحاتي از وب كه امنيت دارند پيغامي مبني بر ورود به محيط اَمن ظاهر مي‌شود تا به ما اطمينان خاطر دهد.
به همين ترتيب هر زمان كه از اين صفحات خارج شويم پيغامي ظاهر مي‌شود و تذكر مي‌دهد كه از اين پس نسبت به اطلاعات قابل تبادل در صفحات وب هيچ محافظتي صورت نخواهد گرفت، پس بيشتر احتياط كنيد.
فضاهاي عمومي اينترنت
عمومي‌ترين فضاهاي اينترنت اتاق‌هاي گفتگو يا Chat Roomها هستند. به همين دليل به اينها فضاهاي عمومي مي‌گوييم؛ كه هر كسي كه به اينترنت متصل است مي‌تواند به آنها وارد شود. اما فضاهاي عمومي چه خطراتي براي ما دارند؟ استفاده از محيط‌هاي Chat؛ مشكلات و عواقب متعددي خواهد داشت كه توضيح آن در اينجا نمي‌گنجد. اما مطلبي كه به موضوع مورد بحث (Spam) مربوط مي‌شود آن است كه تعداد زيادي از Spammerها در اين فضاهاي عمومي با شما آشنا مي‌شوند و ممكن است از اين طريق به آدرس پست الكترونيكي‌تان دست يابند.
مديريت سايت‌هاي Chat هنگام ورود به اتاق‌هاي گفتگو برخي مشخصات را از شما مي‌پرسند. البته اين توضيحات در هر سايتي متفاوت است اما مواردي كه معمولاً سوال مي‌شود عبارتند از :
ـ يك نام مستعار براي گفتگو در اتاق (Nickname)
ـ نام و نام‌خانوادگي (First name-Last name)
ـ پست الكترونيك(E-mail)
ـ سايت وب شخصي(Home Page) و ...
نكته‌ي مهم اين است كه عموماً براي ورود به اتاق گفتگو فقط نام مستعار لازم است و چنانچه ساير موارد خالي باقي بمانند. مشكلي در استفاده از محيط Chat بوجود نخواهد آمد. پس هيچگاه موارد دوم به بعد را پر نكنيد چرا كه در صورت وارد كردن اين مشخصات، تمامي افراد حاضر در اتاق گفتگو (از جمله Spammerها) به آنها دسترسي پيدا خواهند كرد. بنابراين وارد كردن نام، نام‌خانوادگي و E-mail بزرگترين بي‌احتياطي است كه مي‌توانيد در اينترنت انجام دهيد!
درمان حمله‌ي Spam
اكنون به روش‌هاي درمان مي‌رسيم. با وجود تمام احتياط‌هايي كه كاربران حرفه‌اي اينترنت در پيشگيري از Spamها انجام مي‌دهند باز هم ممكن است گرفتار Spammerهاي حرفه‌اي‌تر شوند. بنابراين لازم است روش‌هايي را براي خلاص شدن از انبوه نامههاي رسيده به كار گيريم.
مرحله‌ي اول:
تشخيص Spamها از نامههاي عادي
Spamها سه خصوصيت مشترك دارند. اولاً فرستنده‌ي آنها معمولاً يك شخص است.ثانياً تاريخ ارسال آنها بطور متوالي و در فواصل منظم زماني است. ثالثاً عموماً داراي موضوعات واحد يا مشابه يكديگر هستند.
ضمناً نكته‌ي چهارمي نيز در Spamها وجود دارد. هنگامي كه يك نامه‌ي رسيده را در صندوق پستي‌تان باز مي‌كنيد مشخصاتي در ابتداي نامه مشاهده مي‌شود، شامل
ـ مبدأ (From)
ـ مقصد (To)
ـ موضوع (Subject)
ـ دريافت‌كنندگان رونوشت (Cc) يا (Bcc) و ...
چنانچه نشاني پست‌الكترونيكي شما در مقابل To نوشته شده باشد، به احتمال زياد اين نامه يك Spam نخواهند بود چرا كه Spammer ها زحمت ارسال يك نامه‌ي مشابه به تمام دريافت كننده‌ها را به خود نمي‌دهند. اما چنانچه آدرس شما در مقابل Cc يا Bcc يعني دريافت كنندگان رونوشت نامه درج شده است، مي‌توانيد آن را يك Spam محسوب نماييد، زيرا اين امر مشخص ميكند كه Spmmer مورد نظر اين نامه را آماده كرده و براي يكي از دريافت‌كننده‌ها ارسال نموده و رونوشت آن نامه را براي شما و شايد صدها فرد ديگر در اينترنت فرستاده است.
مرحله دوم:
مقابله با نامه‌ي رسيده
براي مقابله چند روش پيشنهاد مي‌شود:
1ـ فيلتر كردن فرستنده
نرم‌افزارهاي پست‌الكترونيك و سايت‌هاي ارايه‌ي پست‌هاي وبي امكانات برگرداندن نامه‌ها را به فرستنده دارند بدان معنا كه با مشخص كردن اطلاعاتي از نامه‌ي مورد نظر، بدون آن كه آن نامه وارد صندوق پستي (Inbox) شما شود يا از بين مي‌رود و يا برگشت مي‌خورد. به اين عمليات فيلتراسيون (Filteration) گوييم.
فيلتر كردن آدرس‌ها در Outlook
در برنامه‌ي Outlook از منوي Tools و فرمان Message Rules گزينه‌ي Mail… را انتخاب نماييد. (شكل 3)
پنجره‌اي باز مي‌شود كه مي‌توانيد در آن قوانيني براي نامههاي رسيده تدوين كنيد. اين كه نامه‌ي رسيده چه شرطي داشته باشد در بخش اول اين پنجره با عبارت Select the Conditions for your rule قرار دارد و هر يك از شروط را كه بخواهيد مي‌توانيد فعال كنيد مثلاً اگر بخواهيد نامه‌هايي را كه در Cc آنها عبارتي وجود دارد فيلتر كنيد، گزينه‌ي Where the Cc line contains people را انتخاب مي‌كنيد. (شكل 4)
در قسمت دوم Select the Action for your rule نوع عملياتي كه در فيلتراسيون انجام مي‌شود قابل تنظيم است؛ مثلاً براي حذف آن نامه كافي است عبارت Delete it را فعال نماييم.
در بخش سوم Rule Description ساير تنظيمات مربوط به شرط قابل تعيين است. در قسمت آخر Name of the rule مي‌توانيد نام خاصي براي اين فيلتر تعيين كنيد.
روش ديگر زماني قابل اجرا است كه آدرس فرستنده‌هاي Spam را مي‌دانيد. در اين صورت از منوي Tools و فرمان Message Rules گزينه‌ي Blocked Senders List… را انتخاب نماييد. در پنجره‌ي باز شده دكمه‌ي Add… را بزنيد. (شكل‌هاي 5 و 6)
حال مي‌توانيد آدرس E-mail فرستنده‌اي كه با Spamهاي خود شما را كلافه كرده است بدهيد و خود را راحت كنيد! (شكل 7)
فيلتر كردن آدرس‌ها در پست‌هاي الكترونيكي وبي
در محيط E-mailهاي رايگان وب مانند Yahoo و Hotmail نيز امكان فيلتراسيون وجود دارد. در اين موارد بايد روي گزينه‌ي Options كليك كرده و بخش فيلترها را انتخاب نماييد. (شكل‌هاي 8، 9 و 10)
2ـ پاسخ ندادن
بله! يكي از بهترين روش‌هاي خلاص شدن از Spamها پاسخ ندادن به آنهاست. معمولاً Spammerها داراي سيستم‌هاي مكانيزه‌اي جهت ارسال مداوم نامههاي E-mail هستند. چنانچه در مدت زمان مشخصي يكي از دريافت‌كننده‌ها در قبال نامههاي فرستاده شده پاسخي ارسال نكند يا به سايت‌هاي معرفي شده در Spam سر نزند، خود به خود آدرس او از ليست دريافت‌كننده‌هاي Spam حذف خواهد شد. اين بدان جهت است كه ارسال كننده‌هاي Spam به اين نتيجه خواهند رسيد كه اين آدرس يا حقيقي نيست و يا صاحب آن مدت‌هاست كه فراموشش كرده است، بنابراين ارسال نامه به آن هيچ سودي براي Spammer نخواهد داشت. گاهي Spammerها براي اطمينان از رسيدن نامه‌هايشان به دست شما از ترفند زيركانه‌اي استفاده مي‌كنند. آنها در انتهاي نامه عبارتي را بر اين مضمون مي‌نويسند كه «چنانچه مي‌خواهيد از ليست دريافت‌كننده‌هاي ما خارج شويد اينجا كليك كنيد» و اين عبارت معمولاً با كلماتي چون Unsubscribe يا Unsubscribe me يا Remove me و … همراه است. بسياري از كاربران خوش‌خيال با كليك روي اين لينك‌ها به وعده‌ي فوق اطمينان مي‌كنند. اما در واقع اين اتصال به سرويس‌دهنده‌ي Spam موجبات اطمينان Spammer را از حضور هميشه در صحنه‌ي شما در صندوق پستي‌تان(!) كامل ميكند. بنابراين به جاي آن كه ارسال نامه‌ها قطع شود، بر تعداد آنها افزوده خواهد شد. پس هرگز به نامههاي Spam پاسخ ندهيد.
3ـ گزارش كردن به سرويس‌دهنده‌ي Email
هر كاربر پست الكترونيك- از جمله Spammerها – از يك سرويس‌دهنده‌ي E-mail براي ارسال و دريافت نامه‌ها استفاده ميكند. نام اين سرويس‌دهنده بعد از علامت @ قرار دارد. در حالت عمومي يك آدرس E-mail به صورت User name @ server شناخته مي‌شود كه عبارت قبل از @ نشان‌دهنده‌ي نام كاربر و عبارت بعد از @ آدرس سرويس‌دهنده‌ي پست الكترونيك آن كاربر است. همه‌ي سرويس‌دهنده‌هاي پست الكترونيك مدير يا اداره‌كننده‌اي دارند كه مي‌تواند جريانات رخ داده در سرويس‌دهنده را به آنها گزارش دهد.
به طور مثال اگر Spammer داراي آدرس پست‌الكترونيكي Murad@sol.com باشد مي‌توانيد يك نامه‌ي محترمانه براي مديريت پست الكترونيك او كه با يكي از آدرس‌هاي Support@sol.com يا System@sol.com يا Sysop@sol.com شناخته مي‌شود بنويسيد و ايجاد مزاحمت كاربر Murad را براي او گزارش كنيد. معمولاً در اين شرايط مديريت سرويس‌دهنده به آن كاربر اخطار كرده و در موارد بعد او را تنبيه يا Account او را قطع خواهد كرد.
كلام آخر
با وجود تمام نكاتي كه براي مقابله با Spamها ذكر شد، باز هم امكان دسترسي آنها به پست الكترونيكي‌تان وجود دارد. متاسفانه قانوني در ارتباط با پيگيري و برخورد با اين مزاحمت‌ها در سطح اينترنت وجود ندارند ولي با رعايت موارد فوق مي‌توانيد از ارسال درصد قابل‌توجهي از Spamها جلوگيري نماييد نه تمام آنها!